تاثیر جذب سرمایه نقدی و غیر نقدی بر روی رشد اقتصادی ایران

نوع مقاله : گردآوری و مروری

نویسندگان

1 عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا

2 دانشگاه بوعلی سینا، همدان گروه اقتصاد

چکیده

تلاشبرایجذبسرمایه­هایخارجیبهخودیخودنشانگرضعفاقتصادیمحسوبنمی­شود.بلکهراهی برای تحرک بخشیدن به جریان تولید،رشدتجارتبین الملل، انتقال فناوری، ایجاد اشتغال،افزایشسطحرفاهزندگیدر جوامع است.در سند چشم انداز برنامه­های توسعه ایران، بهره‌گیرى از روابط سیاسى در جهت افزایش جذب سرمایهگذارى خارجى و فناورى پیشرفته، افزایش سهم ایران از تجارت جهانى و رشد پرشتاب اقتصادى مورد نظرهمواره مورد تأکید بوده است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر سرمایه­گذاری خارجی (شامل سرمایه­گذاری مستقیم و غیر مستقیم­ خارجی) به عنوان جذب سرمایه نقدی و واردات کالاهای صنعتی (شامل صنایعی با فناوری بالا، متوسط و پایین) به عنوان جذب سرمایه غیرنقدی، بر روی رشد اقتصادی ایران در دوره زمانی سال­های 1390-1380 بوده ­است. بدین منظور، از داده‌های فصلی در قالب مدل‌ خود بازگشت با وقفه‌های توزیعی (ARDL)، برای بررسی رابطه بین متغیرها استفاده شده­است. نتایج حکایت از تأثیر مثبت و معنی­دار سرمایه­گذاری خارجی و تاثیر منفی و معنی­دار واردات کالاهای صنعتی بر روی رشد اقتصادی ایران دارد. همچنین، اثر سایر متغیرهای مورد استفاده در مدل شامل موجودی سرمایه، اشتغال، هزینه­های تحقیق و توسعه و صادرات کالاهای صنعتی بر روی رشد اقتصادی ایران مثبت و معنی­دار بوده­است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Impact of Cash and Non-Cash Capital Absorption on Economic Growth of Iran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hasan Fotros 1
  • Narges Ahmadvand 2
1
2
چکیده [English]

Effort to attract‌ foreign‌ capitals is not necessarely an economic weakness. But it is to say that it is a way to stimulate and to promote the production flow of a country, a main chanel of the growth of international trade, technology transfer, job creation, and consequently a way to increase the living standards of any society. This study aims to analyze the effects of foreign investment (direct and indirect) as cash capital absorption and industrial goods importation (high, medium and low -tech industries) as non – cash capital absorption on Iranian economic growth for period of 2001-2012. In this regard, seasonal data have used in an autoregressive distributed lag (ARDL) model to examine the relationship between variables. Results showed a significant negative impact of industrial import and a significant positive impact of foreign investment on Iranian economic growth. Also other variables i.e. capital stock, employment, research and development expenditure and export have had significant positive impact on Iranian economic growth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foreign Investment
  • Industrial importation
  • Transfer of technology
  • Investments security
  • Romer endogenous growth model
ابزری،هادی و مهدی تیموری. (1389)." سرمایه گذاری خارجی درکشورهای توسعه نیافته". مجله تدبیر.
بانک مرکزی ایران، برگرفته از. www.cbi.ir :
بهکیش، محمدمهدی. (1381). "اقتصاد ایران در بسترجهانی شدن". تهران، انتشارت نشرنی.
پژویان، جمشید و مرجان فقیه نصیری. (1388). "اثر رقابت‌مندی بر رشد اقتصادی با رویکرد الگوی رشد درونزا". پژوهش‌های اقتصادی ایران، (28)13: 132-97.
پور شهابی، فرشید و مرضیه اسفندیاری. (1395). "نقش توسعه مالی در ورود سرمایه­گذاری مستقیم خارجی و ارتقای رشد اقتصادی". فصلنامه پژوهش­های رشد توسعه اقتصادی، (1)1.
تشکینی، احمد. (1384). "اقتصادسنجی کاربردی به کمک ماکروفیت".  تهران، انتشارات فرهنگی هنری دیباگران.
حاجی محمدی، فائزه و محمد رضا ارسلان بد. (1394). "رابطۀآموزشعالیوهزینه­هایآموزشعالیبارشداقتصادیایراندرنیم قرناخیر". چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت. کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
حاجیلی، معصومه. (1379). "سرمایه­گذاری مستقیم خارجی". مجله روند اقتصادی، (1)10.
حساب­های ملی مرکز آمار ایران، برگرفته از: .www.amar.org.ir
جلائی، سیدعبدالمجید، مینا صباغ پورفرد. (1387). "بررسی اثر سرمایه­گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی ایران از مسیر بازارهای مالی". پژوهشنامه اقتصادی ایران، (9)2، 171-188.
ربیعی، مهناز. (1388). "اثرنوآوریوسرمایهانسانیبررشداقتصادیدرایران".  مجلةدانشوتوسعهعلمی-پژوهشی، (26)16، 141-123 .
زنوز، هادی، فرزین، بهروز، مازار یزدی، محمدرضا و عرب، علی. (1376)." آزمون کاربرد الگوهای رشد درونزا در اقتصاد ایران".  مجله برنامه و بودجه، (15)1، 46-13.
سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور،گزارش­های اقتصادی سال­های 1390-1380:: www.mporg.ir
سازمان امور اقتصادی و دارائی استان مرکزی (معاونت اقتصادی سازمان). (1386). "سرمایه­گذاری خارجی و تبیین جایگاه آن در اقتصاد کشور".
سید نورانی، سید محمدرضا. (1374)." علل و آثار سرمایه­گذاری خارجی بر برخی از متغیرهای اقتصاد ایران". رساله دکتری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس.
علیزاده، محمد، مجید بابایی، محمد جعفری، مهدی خدایی. (1393). "اثر متقابل سرمایه­گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی در کشورهای عضو D8 (مدل معادلات همزمان)". فصلنامه سیاست­های مالی و اقتصادی، (6)2، 104-87.
عربی، حسین.(1395)." سیاست­های کلی نظام" مجمع تشخیص مصلحت نظام، دبیرخانه کمسیون نظارت.
موسسه مطالعات و پژوهش­های بازرگانی. (1394). "تحلیلی بر عملکرد تجارت غیر نفتی ایران طی دهه اخیر". سازمان توسعه تجارت.
مؤسسه تدبیر اقتصاد. (1383). "سرمایه­گذاری خارجی".
مهدوی، ابوالقاسم. (1383). "تحلیلی بر نقش سرمایه­گذاری خارجی بر رشد اقتصاد". مجله تحقیقات اقتصادی، (39)3، 181-208.
محمدی، حسین و محبوبه نارویی. (1394)." اثرگذاری سرمایه­گذاری مستقیم خارجی در تعامل با توسعه مالی روی رشد اقتصادی(مطالعه موردی کشورهای منتخب اسلامی) " . پژوهش­های اقتصادی ایران، (1)61، 149-171.
نوفرستی، محمد. (1384)." ریشهواحدوهمجمعیدراقتصادسنجی". تهران: خدمات فرهنگی رسا.