تحلیل گفتمان برنامه اول و دوم توسعه جمهوری اسلامی ایران در بخش آب

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 دانشجوی دکتری رشته جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

10.30507/jmsp.2022.356491.2473

چکیده

یکی از مهمترین حوزه‌های مرتبط با آب؛ سیاستگذاری آب است. در دهه‌های مختلف در کشور، قوانین، سیاست‌ها و برنامه‌های مختلفی در خصوص آب تدوین شده است. هدف پژوهش حاضر تحلیل گفتمان اسناد بالادستی آب بازه زمانی(1378-1368) می‌باشد، جامعه‌ی آماری آن شامل برنامه اول توسعه (1372-1368)، سیاست‌های کلی برنامه دوم توسعه (1372)، برنامه دوم توسعه(1378-1374)، سیاست‌های کلی برنامه سوم توسعه (1378) و سیاست‌های کلی نظام درمورد "منابع آّب"(1378) می-باشد. روش پژوهش حاضر تحلیل گفتمان به روش لاکلاو و موفه است و سعی خواهد شد به این سه سوال پاسخ داده شود گفتمان حاکم بر اسناد بالادستی آب چه بوده است؟ دال‌های مرکزی، مولفه‌های گفتمانی، زنجیره هم ارزی و غیریت‌سازی حاکم که نشان دهنده این گفتمان‌ بوده اند، چه بوده است؟ و از چه نظریه‌ای به منظور تبیین گفتمان حاکم بر این اسناد استفاده شده است؟ تحلیل این اسناد نشان داد که گفتمان اصلی حاکم بر این دوره ایجاد رشد اقتصادی از طریق رشد بخش کشاورزی است که دالّ اصلی و نقطه‌ی ثقل این اسناد به حساب می‌آید، که حاکی از توجه سیاستگذاران و تصمیم‌گیران به جنبه‌های کمی توسعه از طریق تقویت بخش کشاورزی است و این گفتمان با غیریت‌سازی گفتمان توسعه اقتصادی در این اسناد خود را نمایان می‌سازد و دال‌های اصلی و شناوری مثل هژمونی گفتمان بازسازی و سازندگی، گفتمان اشتغال آب‌محور و هژمونی گفتمان دولت بهره‌بردار موید این گفتمان می‌باشد که با دال‌های هم ارزی مثل رشد و گسترش تولید داخلی در زمینه کشاورزی، جلب منابع جهت سرمایه‌-گذاری و اعطاء تسهیلات، و ارتقاء اهداف برنامه مورد تایید قرار می-گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Discourse Analysis of the First and Second Development Plans of the Islamic Republic of Iran in the Water Sector

نویسندگان [English]

  • Akbar Zare Shahabadi 1
  • Leili Bonyad 2
1 Associate Professor, Department of Social Sciences, Faculty of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran
2 PhD student in sociology, Faculty of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]

One of the most important areas related to water; It is water policy. In different decades in the country, various laws, policies and programs have been formulated regarding water. The purpose of the current research is to analyze the discourse of upstream documents of the period (1989-1999), its statistical population includes the first development plan (1989-1993), the general policies of the second development plan (1993), the second development plan (1995-1999), The general policies of the third development plan (1999) and the general policies of the system are about "water resources" (1999).The current research method is discourse analysis according to Laclau and Mouffe, and it will try to answer these three questions: What was the discourse governing the upstream water documents? What were the central signifiers, discourse components, chain of equivalence and otherness of the ruler that represented this discourse? And what theory has been used to explain the discourse governing these documents? The analysis of these documents showed that the main discourse governing this period is the creation of economic growth through the growth of the agricultural sector, which is considered the main sign and the point of gravity of these documents, which indicates the attention of policy makers and decision makers to the aspects of Some of the development is through the strengthening of the agricultural sector, and this discourse shows itself by alienating the economic development discourse in these documents, and the main and buoyant signs such as the hegemony of the reconstruction and construction discourse, the discourse.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Macro Policies
  • Discourse Analysis
  • Constructive Discourse
  • Development Plans

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار