روابط فرامحلی حلقه مفقوده سیاست‌های توسعه اقتصاد دانش‌بنیان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 پسا دکتری رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استاد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

در سال‌های اخیر سطوح تحلیل‌های فضایی در جغرافیای اقتصادی دچار دگریسی نرم و بدیع شده و مفهوم روابط فرامحلی و مطالعات فرامحلی به‌مثابه روابطی که یک سکونتگاه، شرکت دانش‌بنیان و یا یک اجتماع محلی با سطوح فضایی بالاتر (ناحیه‌ای، منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی) برقرار می‌کند ظهور و رواجی روزافزون یافته است؛ این در حالی است که نقش روابط فرامحلی به‌مثابه حلقه مفقوده سیاست‌های توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در ایران علی‌رغم ضرورت سیاستی آن در پیشرفت کشور مورد توجه خاص نظام سیاست‌گذاری و حکمرانی نبوده و در قوانین و مقررات مهم توسعه اقتصاد دانش‌بنیان توسط نهادهای مربوطه مورد غفلت واقع گشته است. چراکه در یک سیستم اداری و حکمرانی متمرکز و از بالا به پایین تحقق اهداف توسعه اقتصاد دانش‌بنیان برای جوامع محلی که در کف هرم سلسله مراتب سازمانی، نهادها و اداره‌های ذی‌ربط قرار می­گیرند، همواره چالش‌برانگیز بوده است. این امر، کنشگران را وا داشته تا بدیل‌ها و گزیدارهایی را برای رهایی از چرخه و تله بروکراتیک و دیوان‌سالاری و فراتر از آن، به‌نفع جوامع محلی جهت ارتقای تاب آوری اقتصادی بجویند، دراین‌راستا توجه به جریان‌ها، تعامل‌‌ها و پیوندهای فراتر از سطح محلی به‌مثابه گزینه‌ای مطلوب در زیست‌بوم توسعه اقتصادی جوامع محلی با رویکرد دانش‌بنیان مدنظر پژوهشگران بین‌المللی قرار گرفته است، به‌گونه‌ای‌که واکاوی و انسجام‌بخشی پیوندها و جریان‌های افــراد، کالاها، اطلاعات، فنــاوری‌ها و نــوآوری‌ها ذیل روابط فرامحلی می‌تواند توسعه اقتصاد دانش‌بنیان را متحول نماید. در پژوهش حاضر، علاوه بر بررسی کتابخانه‌ای قوانین و اسناد بالادستی، متون داخلی و خارجی مرتبط، به شیوه‌ای کیفی و با بهره‌گیری از تکنیک دلفی با 14 نفر از خبرگان این حوزه که به‌گونه­ هدفمند انتخاب شدند نیز مصاحبه نیمه‌ساختارمند به عمل آمد و داده‌ها با نرم‌افزار میک‌مک، تجزیه‌وتحلیل شد تا جایگاه جریان‌هایی متعارف روابط فرامحلی در سیاست‌های توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کشور در بستر چهارچوب جریان‌های چندگانه کینگدان تبیین گردد و چگونگی پیوند میان ساختار و کنش را در این زیست‌بوم، به‌منزله بافت اجتماعی یا محیطی که درون آن کنشگران این حوزه فعالیت می‌کنند، مورد واکاوی قرار گیرد. کاربست مفهوم روابط فرامحلی و بازآرایی ساختاری متناسب با آن به‌مثابه رویکردی نو در سیاست‌های توسعه اقتصاد دانش‌بنیان برای دستیابی به یک دیدگاه کل‌نگر در مسیر به‌روزرسانی سیاست‌های شبکه‌سازی در توسعه فناوری‌ها و نوآوری‌ها به‌ویژه در جوامع محلی در آینده در جوار سایر توصیه‌ها، از پیشنهادهای این مطالعه است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Translocal relations as the missing link of knowledge-based economy development policies

نویسندگان [English]

  • Adel Suliamany 1
  • MohamaReza Rezvani 2
1 Post-doctorate in Geography and Rural Planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Professor, Department of Geography and Rural Planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Considering the flows, interactions and connections beyond the local level as a desirable option in the ecosystem of economic development of local communities with a knowledge-based approach has been considered by international researchers, having said that the analysis and integration of the traits of connections and flows of individuals, Goods, information, technologies and innovations under transposal relations can transform the development of knowledge-based economy. In the current research, in addition to the library review of laws and upstream documents, related domestic and foreign texts, in a qualitative manner and using the Delphi technique, semi-structured interviews were also conducted with 14 experts in this field who were selected in a purposeful manner. It was carried out and the data was analyzed with Micmac software to explain the place of conventional flows of Trans local relations in the development policies of the country's knowledge-based economy in the context of the framework of multiple flows of Kingdom and how to link between structure and action in this ecosystem, as the Social context or environment in which the activists of this field operate, should be analyzed. The application of the concept of Trans local relations and structural rearrangement in accordance with it as a new approach in the development policies of the knowledge-based economy to achieve a holistic view in the direction of updating networking policies in the development of technologies and innovations, especially in local communities in the future next to others recommendations are Among the Suggestions of This Study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge-based economy
  • economic development
  • multiple streams of the Kingdom
  • translocal relations