پژوهشکده تحقیقات راهبردی
دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظامسیاستهای راهبردی و کلان2345-25441شماره 120130522Evaluating the relative efficiency of Iran's provinces in reaching to Social and Economical Goals of Decent Work in 3th and primary years of 4th development planبررسی کارایی نسبی استانهای کشور در دستیابی به اهداف اجتماعی و اقتصادی کار شایسته در برنامه سوم و سالهای ابتدایی برنامه چهارم توسعه121326710.30507/jmsp.2013.3267FAمجید نصیریدانشگاه آزاد اسلامی، واحد یزد، گروه مدیریت،یزد، ایراناسماعیل شاهطهماسبیدانشجوی دکترای مدیریت بازاریابی بین الملل، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.محمدتقی هنریدانشگاه آزاد اسلامی، واحد یزد، گروه مدیریت، یزد، ایرانسارا شمساللهیکارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی بین الملل، مرکز امور پژوهش و آموزش، بانک توسعه صادرات ایران. تهرانJournal Article20130408In the general policies of the third and forth development plans, the work, job conscience, economic efficiency and reducing unemployment are among the priorities of economic activities in the country. The main issue of this study is that the provinces should show better social and economic conditions in the period of third and forth developing plan if they have better situation in the decent work indicators. In this regard, the relative efficiency of provinces and sensitivity analysis of data, were evaluated with using Data Envelopment Analysis Model, five indicators of decent work and four indicators for social and economic conditions in the provinces. The method of this study was descriptive- analytical method and it has been done with using all provinces among 2000- 2007. The findings put the West Azerbaijan and Tehran in the third plan, also Tehran and Golestan in the early years of fourth plan, in the top region of efficient provinces. The increasing of efficiency differences in both plans is a sign of imbalance in focusing on social and economical indicators of decent work. However, in overall the numbers of efficient provinces were increased. Moreover, the sensitivity analysis showed that the" imperfect employment" and the "members of relief committee" indicators are the most sensitive and the "social coverage" indicators are the most important indicators among all of them. With using findings, focusing on efficient- based approach (inputs and outputs) for policy and monitoring the provinces are suggested. <em><span lang="FA" dir="RTL">(صحت مطالب مقاله بر عهده نویسنده است و بیانگر دیدگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست) </span></em><br /> <em><span lang="FA" dir="RTL">در سیاست کلی برنامه سوم و چهارم توسعه، کار، وجدان کاری، کارایی اقتصادی و کاهش بیکاری جزو اولویتهای فعالیتهای نظام اقتصادی کشور قرار دارند. مسئله اصلی این تحقیق این است که استانهایی که دارای شرایط مناسبتر در شاخصهای کار شایسته در برنامههای توسعه میباشند، باید خروجیهای خود را در شرایط اجتماعی و اقتصادی استان طی این مدت به نمایش دربیاورند. در این راستا با استفاده از پنج شاخص نمایانگر کارشایسته و چهار شاخص نمایانگر شرایط اجتماعی و اقتصادی در استانها، به بررسی کارایی نسبی استانهای کشور توسط مدل ریاضی تحلیل پوششی دادهها و تحلیل حساسیت ارقام پرداخته شد. روش مورد استفاده در این تحقیق نیز توصیفی </span><span lang="FA" dir="RTL">–</span><span lang="FA" dir="RTL"> تحلیلی بوده و با حضور تمامی استانها در طی سالهای 79-86 انجام شده است. نتایج مدل، استانهای آذربایجان غربی و تهران را در برنامه سوم و استانهای تهران و گلستان را در سالهای ابتدایی برنامه چهارم در صدر استانهای کارا قرار میدهد. افزایش اختلاف کاراییها در طی دو برنامه، نشان از گسترش عدم توازن در توجه به شاخصهای اجتماعی و اقتصادی کار شایسته دارد. با این وجود، در مجموع به تعداد استانهای کارا اضافه شدهاست. همچنین تحلیل حساسیت شاخصها نشان داد که شاخصهای اشتغال ناقص و مددجویان کمیته امداد حساسترین شاخصها و شاخص پوشش تامین اجتماعی، پتانسیل دار ترین شاخص میباشند. با لحاظ کردن نتایج، توجه به رویکرد کارایی محور (ورودی و خروجی) برای سیاستگذاری و نظارت بر استانها پیشنهاد میگردد</span></em>پژوهشکده تحقیقات راهبردی
دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظامسیاستهای راهبردی و کلان2345-25441شماره 120130522The study of poverty in rural and urban areas in IRAN during five-year development planبررسی وضعیت فقر مطلق در ایران در سالهای برنامه اول تا چهارم توسعه2342326810.30507/jmsp.2013.3268FAعلی ارشدیعضو هیأت علمی پژوهشکده پولی و بانکیعبدالعلی کریمیکارشناس ارشد برنامه ریزی سیستمهای اقتصادیJournal Article20130108The first step in the fight against poverty and exclusion, is awareness of the situation of poverty. In considering this issue In the present study, Using household income and expenditure statistics studied for measuring poverty in rural and urban areas of iran during 2009-1989. To achieve this purpose, after the introduction of the definition of poverty and its and review of previous studies, Issues of poverty measurement and calculation of poverty and also it is presented the introduces of methods used in this study is presented. To obtain the absolute poverty line, food poverty line approach based on minimum basic needs are calculated and added to the minimum non-food requirements. The results indicate that: In the period under review, poverty eradication programs, poverty reduction in urban areas than in rural areas were more successful, The absolute poverty lines in urban areas has been more than in rural areas has been, Absolute Poverty rate and poverty gap in rural areas has been more than in urban areas, Indicator of absolute poverty in urban areas since 1385 and in rural areas since 1384 has been rising.<em>(صحت مطالب مقاله بر عهده نویسنده است و بیانگر دیدگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست) </em><br /> <em>اولین قدم در مسیر مبارزه با فقر و محرومیت، آگاهی از وضعیت فقر است. با در نظر گرفتن این موضوع در مطالعه حاضر، با</em><em>استفاده</em><em>از</em><em>آمار</em><em>هزینه</em><em>و</em><em>درآمد</em><em>خانوار،</em><em>به</em><em>اندازه گیری وضعیت فقر در مناطق شهری و روستایی ایران طی سال های 88-1368 پرداخته شده است. بدین منظور پس از ارایه تعریف های فقر و معرفی انواع آن و مروری بر مطالعات انجام شده، به مقولات اندازه گیری خط فقر و محاسبه میزان فقر و نیز معرفی روش های به کار رفته در این مطالعه پرداخته میشود. برای به دست آوردن خط فقر مطلق کل، خط فقر مطلق غذایی بر اساس رویکرد حداقل نیازهای اساسی محاسبه و حداقل نیازهای غیرغذایی به آن اضافه شده است. نتایج</em><em>حاصله</em><em>دلالت</em><em>بر</em><em>آن دارد</em><em>که:</em> <em>§ </em><em>برنامههای فقرزدایی پس ازجنگ، در کاهشفقر مناطق شهری نسبت مناطقوستایی، موفقیت بیشتری داشتهاند،</em> <em>§ </em><em>میزان خطوط فقر مطلق در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی بوده است،</em> <em>§ </em><em>میزان فقر مطلق و همچنین شکاف فقر مطلق در مناطق روستایی بالاتر از مناطق شهری بوده است،</em>پژوهشکده تحقیقات راهبردی
دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظامسیاستهای راهبردی و کلان2345-25441شماره 120130522The Situation of Sustainable Agricultural Development in Iran Development Plans Case: Five-year plans After the Revolutionجایگاه توسعه پایدار کشاورزی در برنامههای توسعه ایران (مورد: برنامههای پنج ساله پس از انقلاب)4362326910.30507/jmsp.2013.3269FAحسن افراختهعضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمیمحمد حجیپوردانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه خوارزمیمریم گرزینکارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستاییبهناز نجاتیکارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی.Journal Article20130313Nowadays, sustainable agricultural development is one of the basic needs. For achieving to this aim, sufficient attention should be paid to this concept on the country five-year plans as an upstream document and development navigation. This paper has evaluated Five-year plans After the Islamic Revolution from the viewpoints of its attention and emphasis on sustainable agricultural development dimensions and indices. Required data are collected through document study. Collected data has been analyzes based on content analysis through VIKOR method and Atlas.ti software. The result showed that although, there has been some attention to sustainable agricultural development in all of the Five-year plans after the Islamic Revolution, but the more emphasis has been paid to sustainable agricultural development concept on the fifth development plan. Although the attention has been gradually paid to concept of sustainable development in all of the planning process, but, there has not been equal emphasis on all dimensions of sustainable agricultural development.<em>(صحت مطالب مقاله بر عهده نویسنده است و بیانگر دیدگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست) </em><br /> <em>در عصر حاضر، توسعه پایدار کشاورزی یکی از ضروریات سرزمینی به شمار میآید. در راستای حصول این هدف، لازم است در برنامههای پنج ساله توسعه کشور به عنوان سند بالادستی و هدایتگر توسعه به این مفهوم توجه کافی مبذول گردد. این مقاله برنامههای پنج ساله پس از انقلاب اسلامی را به لحاظ میزان توجه و تأکید بر ابعاد و شاخصهای توسعه پایدار کشاورزی در سال 1391 ارزشیابی کرده است. به منظور گردآوری دادهها از مطالعات اسنادی و جهت تجزیه و تحلیل برنامهها از نرمافزار تحلیل کیفی دادهها (</em><em>Atlas.ti</em><em>) و روش تصمیمگیری چندمعیاره </em><em>VIKOR</em><em> استفاده شده است. نتیجه نشان داده است در تمام برنامههای توسعه پس از انقلاب به توسعه پایدار کشاورزی توجه شده است، اما در برنامه پنجم بر مقوله توسعه پایدار کشاورزی تاکید بیشتری شده است. گرچه در روند برنامهریزی به تدریج به مفهوم توسعه پایدار کشاورزی توجه بیشتری معطوف شده است، اما تمامی ابعاد توسعه پایدار کشاورزی به طور یکسان مورد توجه قرار نگرفته است.</em>پژوهشکده تحقیقات راهبردی
دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظامسیاستهای راهبردی و کلان2345-25441شماره 120130522Determinants of Private Saving in IRAN With Emphasis on Real Exchange Rate and Borrowing Constraintsعوامل تعیین کننده پس انداز خصوصی در ایران با تأکید بر نرخ واقعی ارز و محدودیت قرض6392327010.30507/jmsp.2013.3270FAخسرو پیراییعضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیرازمحمد کشاورزیکارشناس ارشد اقتصاد از دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیرازحسین (ادیب) عربیکارشناس ارشد اقتصاد از دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیرازJournal Article20130205<span>This paper examines the factors that affect private savings in Iran using Johansen and Juselius co-integration and vector error correction model. This paper the effect of variables such as real exchange rate, borrowing constraints, GDP, interest rate, inflation and fluctuation caused by War and Oil Revenues are examined. We use Banking profit rate instead of interest rates due to lack of data related to variable interest rates. And instead of borrowing constraints we use ratio of the banking system credits granted to the private sector to GDP, and private sector Liquidity to GDP. The result show that, impact of GDP, interest rate and Shocks from oil revenues in 1974 have positive effect on Private savings. Also, effect of real exchange rate, inflation and fluctuation caused by Iran-Iraq War have negative effect on Private savings. On the other, effect of borrowing constraints on private saving is ambiguous. Vector error correction coefficient is negative and equal -0.9 and mean that if a shock affects private savings, in a short run time 90% of this variance is corrected and again reach the equilibrium.</span><em>(صحت مطالب مقاله بر عهده نویسنده است و بیانگر دیدگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست) </em><br /> <em>این مقاله به بررسی عوامل موثر بر پس انداز بخش خصوصی در ایران با استفاده از روش همجمعی یوهانسون یوسیلیوس و مدل تصحیح خطای برداری می پردازد. در این مقاله سعی شده است اثر متغیرهایی مانند نرخ واقعی ارز محدودیت قرض ، بار تکفل ، تولید ناخالص داخلی ، نرخ بهره ، نرخ تورم و تحولات ناشی از جنگ و درامدهای نفتی در اقتصاد ایران مورد بررسی قرار گیرد. لازم به ذکر است که در این مقاله به دلیل عدم وجود امارهای مربوط به نرخ بهره از متغیر نرخ سود بانکی به عنوان جانشین استفاده شده است، همچنین در مورد متغیر محدودیت قرض از دو متغیر نسبت اعتبارات اعطایی سیستم بانکی به بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی و نسبت نقدینگی بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که اثر تولید ناخالص داخلی، نرخ بهره و شوکهای حاصل از درامدهای نفتی در سال 53 بر پس انداز خصوصی مثبت و اثر نرخ واقعی ارز، نرخ تورم، بارتکفل و تحولات ناشی از جنگ تحمیلی بر پس انداز خصوصی منفی است از طرف دیگر اثر محدودیت قرض بر پس انداز خصوصی مبهم است . در این مقاله ضریب تصحیح خطای برداری منفی و برابر با</em><em>90/- است و نشان می دهد که </em> <em><br clear="all" /> </em> <em>اگر یک شوک پس انداز بخش خصوصی را تحت تاثیر قرار دهد و از تعادل دور کند طی هر دوره کوتاه مدت 90 درصد از این انحراف تصحیح و دوباره به تعادل بر می گردیم.</em>پژوهشکده تحقیقات راهبردی
دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظامسیاستهای راهبردی و کلان2345-25441شماره 120130522The impact of exchange rate shocks on the challenges and prospects of employment in the industrial sector of Iranتاثیر تکانههای نرخ ارز بر چالشها و چشم اندازهای اشتغال بخش صنعتی ایران93104327110.30507/jmsp.2013.3271FAداود دانشجعفریعضو هیأت علمی دانشگاه علامهعلی سردار شهرکیکارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه سیستان و بلوچستان0000-0002-3232-5999هاجر اثنی عشریدانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه سیستان و بلوچستانیحیی حاتمیکارشناس ارشد علوم اقتصادی دانشگاه شهید بهشتی تهرانJournal Article20130207One of the sectors that have a role in job creation and the direct and indirect impact on other sectors is the industrial sector. So in this paper, the effects of the exchange rate as instruments of economic importance sector employment over the period 1338-1390 have been analyze. In the first part of the study, the structural break test unit root test Dicky Fuller Peron, the vector error correction model is used to estimate when results indicated that in short-run and long-run the exchange rate shock volume has been inverse effect on employment. Then the second section, anticipated employment trends using model of Artificial Neural Network (ANN). It was found that employment in industry will be increased in future. Therefore planning in this relation can be of high importance. <em><span lang="FA" dir="RTL">(صحت مطالب مقاله بر عهده نویسنده است و بیانگر دیدگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست) </span></em><br /> <em><span lang="FA" dir="RTL">یکی از بخشهایی که نقش موثری در اشتغال زایی داشته و به طور مستقیم و غیر مستقیم در بخشهای دیگر نیز اثر گذاراست، بخش صنعت است، از این رو با توجه به اهمّیت اشتغال و نقش آن در سرنوشت فردی و اجتماعی انسان، در این تحقیق به بررسی تاثیر تکانههای نرخ ارز بر چالشها و چشم اندازهای اشتغال بخش صنعت پرداخته شده است. بخش اول مطالعه، شاخص تکانه نرخ ارز را با استفاده از الگوی واریانس ناهمسانی شرطی اتورگرسیوتعمیم یافته محاسبه گردید و سپس با انجام آزمون ریشه واحد دیکی فولر و آزمون شکست ساختاری پرون، از مدل تصحیح خطای برداری برای برآورد طی سالهای 1390-1338استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که درکوتاه مدت و بلندمدت تکانه نرخ ارز و حجم پول بر اشتغال رابطه معکوس دارند، همچنین با افزایش هزینههای جاری و عمرانی نیز میزان اشتغال بخش صنعت افزایش مییابد. بخش دوم مطالعه، پیش بینی روند اشتغال بخش صنعت، بااستفاده از مدل شبکه عصبی صورت گرفت و مشخص شد که اشتغال در بخش صنعت در آینده روندی افزایشی خواهد بود. لذا برنامه ریزی در این ارتباط میتواند از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد.</span></em>پژوهشکده تحقیقات راهبردی
دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظامسیاستهای راهبردی و کلان2345-25441شماره 120130522The Qualitative Assessment and Evaluation of Iran's Foreign Relations In the Fourth Development Planبررسی و ارزیابی کیفی وضعیت روابط خارجی ایران در برنامه چهارم توسعه105136327210.30507/jmsp.2013.3272FAرسول افضلیعضو هیئت علمی دانشگاه تهرانوحید کیانیJournal Article20121013 Foreign policy is Include the identification and implementation a series of national goals and interests that is done by governments in the international scene. Although is different the clear goals and realistic foreign policy, from one country to another. But, all countries are following goals: Short-term goals, medium-term goals and long term goals. Hence, this paper attempts to will be evaluated realization of Iran’s foreign policy objectives in the fourth Development Plan. To achieve this, the First, Extracted the indicators of Perspective document and the forth plan and according to has been discussed qualitatively analyzed Iran's foreign policy. Results and findings suggest that Iran's Foreign Policy and Diplomacy has been poor towards Trust neighboring countries. And in some cases have even gone to the neighboring countries and Islamic countries have had suspicions about Iran's policies. Despite the heavy emphasis on principles 28 and 30 of the Fourth plan in Strengthen Iran relations with Islamic countries but have not virtually no place in the Arab and Islamic countries. Iran's position is far worse in Europe, America, Africa and the Far East. This place is suffering even in Latin America. Meanwhile, challenges in two issues the Iranian nuclear and human rights serious relations with regional and international organizations, and NGO's international. <em>(صحت مطالب مقاله بر عهده نویسنده است و بیانگر دیدگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست) </em><br /> <em> سیاست خارجی شامل تعیین و اجرای یک سلسله اهداف و منافع ملی است که در صحنه</em><em>ی بین</em><em>المللی از سوی دولت</em><em>ها انجام می</em><em>پذیرد.گرچه اهداف روشن و واقعی سیاست خارجی، از کشوری به کشور دیگر متفاوت است، اما همه</em><em>ی کشورها دارای اهداف زیر می</em><em>باشند:</em><em> اهداف کوتاه مدت، اهداف میان مدت و اهداف بلند مدت.</em><em>سند چشم انداز بیست ساله نظام و برنامه های پنجساله کشور برخی از اصول و اهداف راهبردی سیاست خارجی ایران را تعیین کرده اند.</em><em>از این رو، مقاله حاضر در صدد است تا میزان تحقق اهداف سیاست خارجی ایران در طول برنامه چهارم توسعه را مورد ارزیابی قرار دهد. برای دستیابی به میزان تحقق سیاست خارجی در اهداف چشم انداز در ابتدا به شاخص سازی مولفه ها و پارامترهای مورد نظر برنامه کلی کشور اقدام و در نهایت با استفاده از آن به ارزیابی سیاست خارجی ایران پرداخته شده است. نتایج و یافته های تحقیق حاکی از آن است که سیاست خارجی و دیپلماسی ایران در تحقق همه اهداف چشم انداز به یک اندازه موفق نبوده است. در برخی اصول همچون اصل 29 (دیپلماسی اقتصادی) و برخی از اصول 28 موفق عمل کرده بود و در برخی از اصول نسبتاً موفق بوده است. ولی به همان میزان در جلب اعتماد کشورهای همسایه ضعیف بوده است و در برخی مواقع حتی به گونه ی پیش رفته است که کشورهای همسایه و مسلمان نسبت به سیاست های جمهوری اسلامی ایران سوءظن داشته اند. علی رغم تاکید شدید اصول 28 و 30 برنامه چهارم در زمینه تقویت روابط ایران با کشورهای اسلامی اما عملاً جایگاه بایسته ای در میان کشورهای اسلامی و عربی پیدا نکرده است. جایگاه ایران در اروپا، آمریکا، آفریقا و خاور دور نیز به مراتب بدتر است. این جایگاه در آمریکای لاتین نسبتاً موفق بوده است. ضمن اینکه ایران به دلیل چالش در دو موضوع هستهای و حقوق بشر روابط وخیمی با سازمانهای بینالمللی، منطقهای و سازمانهای مردم نهاد بین المللی دارد.</em>