TY - JOUR ID - 150172 TI - عوامل کاهش کسری بودجه در جهت سیاست‌های کلی نظام در حوزۀ بودجه‌ریزی دولتی JO - سیاست‌های راهبردی و کلان JA - JMSP LA - fa SN - 2345-2544 AU - امیدی, نبی AD - استادیار، گروه مدیریت، دانشکده اقتصاد مدیریت و حسابداری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 10 IS - 40 SP - 776 EP - 798 KW - کسری بودجه KW - عوامل مؤثر KW - بودجۀ ایران KW - اقتصاد KW - تورم DO - 10.30507/jmsp.2022.322835.2359 N2 - کسری بودجه اختلاف کسری بودجۀ عملیاتی از مازاد تراز سرمایه‌ای است. در اغلب سال‌های 1358 تا 1400، بودجۀ کشور با کسری مواجه بوده است. هدف از انجام این پژوهش تدوین عوامل مؤثر بر کاهش کسری بودجه با در نظر گرفتن شرایط، موانع و مشکلات خاصی است که کشور در دهۀ 1390 با آن‌ها روبه‌رو بوده است. در این دهه، به‌واسطه ایجاد پیچیدگی‌های داخلی و مسائل بین‌المللی، کسری بودجه ابعاد گسترده‌تری یافت؛ به‌گونه‌ای که با خلق پول، تورمی سنگین به‌وجود آمد. این پژوهش از نظر روش، پیمایشی، از نظر هدف، کاربردی و به‌لحاظ نوع داده‌ها نیز کمّی است. برای تحلیل داده‌‌ها از نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس به‌عنوان نرم‌افزار اصلی و از نرم‌افزار لیزرل به‌عنوان نرم‌افزار کمکی برای روش تحلیل عاملی (از نوع اکتشافی) استفاده شد. جامعة آماری تحقیق شامل 240 نفر از کارشناسان سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها، استادان و مدرسان رشته‌های علوم اقتصادی، مدیریت مالی و حسابداری دانشگاه پیام نور، و مدیران دستگاه‌های اجرایی مرتبط بود که از این میان با استفاده از فرمول کوکران، 148 نفر بر‌اساس روش نمونه‌گیری گروهی به‌عنوان نمونه انتخاب شد. در این پژوهش، 30  متغیر مؤثر بر کاهش کسری بودجه شناسایی شد که پس از به‌کار بردن تحلیل عاملی، برای تعیین تعداد عوامل از ملاک کیسر استفاده شد. برپایة این ملاک، چهار عامل (عامل سیاسی و روابط بین‌المللی، عامل کلان اقتصادی، عامل ساختار بودجه  و عامل امنیتی) دارای ارزش ویژة بالای 1 شناسایی شد و به‌عنوان عوامل قابل استخراج تعیین گردید. با توجه به شاخص‌‌های آماری با استفاده از روش تحلیل عوامل اصلی، این چهار عامل در‌مجموع 89.927 درصد از واریانس کل متغیرها را توانستند تبیین کنند. نتایج پژوهش نشان داد عوامل سیاسی و روابط بین‌المللی با مجموع بار عاملی 4.765، عوامل کلان اقتصادی با مجموع بار عاملی 3.205، عامل ساختار بودجه با مجموع بار عاملی 1.942 و عوامل امنیتی با مجموع بار عاملی 1.861 به‌ترتیب مهم‌ترین عوامل کاهش کسری بودجه در ایران به‌شمار می‌آیند. UR - https://www.jmsp.ir/article_150172.html L1 - https://www.jmsp.ir/article_150172_4c9780d892902ab76646c6ddf8aa1b76.pdf ER -