ارزیابی راهبرد جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن

نوع مقاله : گردآوری و مروری

نویسندگان

1 دانشکده روابط بین الملل

2 دانش آموخته دانشکده روابط بین الملل

چکیده

این مقاله با هدف بررسی راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن، در وهله نخست به تبیین عوامل بحران ساز در این کشور در قالب نظریه بحران‌های لوسین پای می پردازد. نگارندگان با تشریح رویکرد جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن و با در نظر گرفتن ارزش‌ها و اصول کلی حاکم بر سیاست خارجی و توجه به شرایط امنیتی حاکم بر منطقه، به ارزیابی راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در مقطع کنونی، با استفاده از نظریه مجموعه امنیتی باری بوزان و تلاشهای عربستان سعودی برای امنیتی کردن امور منطقه ای می پردازند. در واقع، ریاض از آغاز شکل‌گیری عربستان سعودی در سال 1932 تلاش داشته تا با امنیتی سازی مسائل یمن در صدد تحقق منافع و سیاست‌های خود در صنعا برآید و در حال حاضر نیز با توجه به افزایش قدرت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران، سعی دارد با امنیتی سازی محیط پیرامونی، تهران را عامل تهدید در فضای منطقه معرفی نماید. مقاله سپس به تبیین راهبرد پیشنهادی فراروی جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن می پردازد و با واکاوی راهبرد امنیتی زدایی که بر رویکرد مسالمت‌آمیز و مشارکت جویانه بنا نهاده شده است آن را موجب شکستن فضای امنیتی حاکم بر منطقه خلیج فارس و اهتمام به سیاسی کردن بحران و سرانجام عادی سازی شرایط منطقه می داند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis the Iran's strategy towards the crisis in Yemen

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Dehshiri 1
  • Fereshte Maboudi Nejad 2
1 Associate Professor/ School of International Relations
2
چکیده [English]

The present article aims to study the strategies of the Islamic Republic of Iran towards the Yemeni crisis. After explaining different factors involving in creating the crisis in the country, in terms of the Lucien Pye’s theory of crises, the authors further describe Tehran's orientation and policies toward the Yemeni crisis, taking into account the values ​​and principles of the Islamic Republic of Iran’s foreign policy and considering the security circumstances in the region. In order to assess the strategies of the Islamic Republic of Iran and Saudi Arabia's efforts to securitize the regional issues at the present time, the article takes the “security complex theory” of Bary Buzan as its conceptual framework. In fact, Riyadh, since its formation in 1932, has been pursuing a securitization policy in Yemen, in pursuit of its interests and policies in Sana'a. Now, after the increase of the Islamic Republic of Iran’s regional power, Saudi Arabia, through the continuation of its hegemonic policy, is trying somehow to present Tehran as the factor of destabilization and securitization in the region. Therefore, the article, after explaining the policies of the Islamic Republic of Iran, based on peaceful and participatory coexistence, proposes the de-securitization strategy, aimed at transforming the security environment in the Persian Gulf region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ارزیابی راهبردی
  • بحران یمن
  • راهبرد
ابوالحسن شیرازی، حبیب الله، مظلوم طبائی زواره، سید رضا(1391)، "کالبدشکافی انقلاب صورتی در یمن و نقش عربستان در سرکوب آن"، پژوهشنامه روابط بین الملل، شماره 21
کاردان، عباس(1390)، «نگاهی به فرآیندها و جریانهای اسلامگرا در یمن»، ویژه بیداری اسلامی در خاورمیانه، تهران: موسه ابرار معاصر
فیروزکلائی، عبدالکریم (1394)،"تحلیلی بر مهم‌ترین علل تهاجم نظامی ائتلاف تحت رهبری عربستانسعودی به یمن"، فصلنامه تخصصی پژوهشهای منطقهای، شماره15.
پای، لوسین(1380)، بحرانها و توالیها در توسعه سیاسی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی،ترجمه: غلامرضا خواجه سروی
صادقی، حسین، احمدیان، حسن (1389)"دگرگونی جایگاه منطقه‌ای یمن: امکانات و چالش‌ها"، فصلنامه راهبرد، شماره 56.
جوکار،مهدی،(1391)، "سنخ شناسی انقلاب یمن؛ بیداری اسلامی یا بهار عربی؟"، قابل دسترسی در: IPSC، http://peace-ipsc.org/fa/، تاریخ دسترسی:18/10/1394
نیاکوئی، امیر (1390)،«کالبد شکافی انقلابهای معاصر در جهان عرب»، تهران: نشر میزان
العالم،(1394)، " دلیل حضور احزاب یمنی در سفارت ایران در صنعا"، http://fa.alalam.ir/print/17777720
عدالتیان،جمشید، معینی جزئی، رضا، (1395)، " کریدور شمال- جنوب، فرصت سازی برای آینده، روزنامه دنیای اقتصاد، http://donya-e-eqtesad.com/news/684873
رحیمی، غلامعلی، (1387)، "خط لوله صلح: فرصتها و چالشها"، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 249 و 250
ایسنا، (1394)، "ایران میانجی احیای خط لوله صلح میشود؟"، www.isna.ir/news/94052413217/
پرتوی، ملوک،1385"موانع و محدودیتهای توسعه بندر چابهار به عنوان یک منطقه آزاد"، ماهانه بررسی مسائل و سیاستهای اقتصادی، شماره 63 و 64
خبرگزاری تسنیم، (1394) "اهمیت راهبردی نظامی و اقتصادی تنگه باب‌المندب"، قابل دسترسی در:
جعفری ولدانی، اصغر(1372)، "عربستان‌سعودی: نگاه به یمن"، مجله اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 69 و 70.
سرادار، حمید، موسوی، میرهادی(1394)، جایگاه یمن در سیاست خارجی عربستان سعودی، فصلنامه سیاست خارجی، سال 29، شماره 1
آل سید غفور،سید محسن،کاظمی، احسان، موسوی دهموردی، سید محمد ،(1394) " تبیین رقابت استراتژیک جمهوری اسلامی ایارن و عربستان سعودی در یمن"، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و نهم، شماره 2
عبداله خانی، علی، 1384، نظریههای امنیت. تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر