TY - JOUR ID - 102393 TI - تحلیل ابعاد کمی و کیفی سیاستگذاری نظام آموزش عالی ایران JO - سیاست‌های راهبردی و کلان JA - JMSP LA - fa SN - 2345-2544 AU - ساعدموچشی, لطف‌ا... AU - عزیزی, نعمتاله AD - دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی توسعه آموزش‌عالی، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران AD - استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه کردستان، سنندج،ایران. Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 8 IS - شماره 29 SP - 166 EP - 184 KW - سیاست‌گذاری آموزش‌عالی KW - ارزیابی دانشگاه KW - فارغ التحصیلان KW - چالش های کمیت و کیفیت دانشگاه DO - 10.30507/jmsp.2020.102393 N2 - افزایش تقاضای اجتماعی برای ورود به رشته­های دانشگاهی و سیل مدرک‌ گرایی در سال‌های اخیر بازار آموزش­ عالی را داغ و شکل‌­گیری سریع و ناموزون مراکز و مؤسسات دانشگاهی را در پی داشته و در عین ناباوری با سیاست‌­گذاری­‌های غلط نیز مورد حمایت شده است. طبیعتاً برآیند چنین روند تکانشی در رشد بی‌رویه مراکز دانشگاهی، افت شاخص­‌های کیفیت در نظام آموزش عالی کشور بوده است. از این‌رو در این مقاله تلاش شد تا با تحلیل اسناد و مدارک، روند سیاست‌­گذاری آموزش­‌عالی ایران مورد کندوکاو شود. بررسی پیشینه نشان داد که سیاست‌ها و برنامه‌­های نظام آموزش­‌عالی کشور تحت لوای سیاست کلی و متمرکز کشور و در نبود مشارکت برنامه‌­ریزان متخصص و خبرۀ طراحی، تدوین و برای اجرا ابلاغ می‌شود به نحوی که ماهیتاً بدون ویژگی‌های یک نظام برنامه‌­ریزی مطلوب و علمی، بدون بینش واقع‌گرایانه، دور از نیازهای جامعه، بیشتر بروکراتیک و متأثر از جریانات پرنفوذ عقیدتی و سیاسی است. نتایج اجرای چنین سیاست‌ها و برنامه­‌هایی در افزایش ثبت‌­نام در مراکز آموزش­‌عالی، ایجاد مراکز علمی جدید، کمبود فضا و تجهیزات فناوری، سیل مدرک­‌گرایی، افت کیفیت علم و دانش، بیکاری فارغ­‌التحصیلان و شکاف بیشتر بین دانشگاه، صنعت و جامعه نمود یافته است. همچنین از مهمترین چالش‌­های آموزش‌­عالی، اتلاف سرمایه‌­های مالی و انسانی کشور به ­دلیل بی‌­کیفیتی بروندادها و تمایل نداشتن به جذب این منابع انسانی در سطوح جامعه، نبود نظام جامع نظارت، ارزیابی و اعتبارگذاری در عرصه آموزش­‌عالی، کافی نبودن پویایی در نظام آموزش‌­عالی برای پاسخگویی متناسب به نیازهای جامعه، کم ­توجهی به پرورش مهارت‌­ها، کارآفرینی، خلاقیت و نوآوری در نظام آموزشی، گسست ارتباطات دانشگاه‌ها با مؤسسه‌­های تحقیقاتی و جامعه پیرامون، فقدان جهت‌­گیری‌­های مرتبط با آمایش سرزمین در برنامه‌­ریزی‌­های توسعه آموزش عالی، کمیت‌­گرایی و فقدان کیفیت لازم آموزش دانشگاهی است. بدیهی است که برای برون­‌رفت از چنین وضعیتی ضمن اهتمام بر تحلیلی آسیب‌­شناسانه از وضعیت موجود، سیاست‌ها، مسیر و سازوکارهای توسعه آموزش عالی کشور به طور اساسی مورد بازبینی قرار گیرد و  برای ارتقای سطح مهارت و کارآیی دانش‌­آموخته دانشگاهی مبتنی بر  خط­مشی توسعه در اسناد بالادستی نظیر سند چشم‌­انداز کشور و تاکید بر نظام علمی و تحقیقاتی و بر پایه اولویت‌­های آن تلاش و در راستای رفع چالش‌­های پیش­روی توسعه آموزش­‌عالی اقدام کرد. UR - https://www.jmsp.ir/article_102393.html L1 - https://www.jmsp.ir/article_102393_4e5b9a8a496cc0b192846a8fd73551a7.pdf ER -